Орц:
Үхрийн гол мах – 450гр,
алимны шүүс – 6ц/х,
шар буурцагын цуу – 3ц/х, элсэн чихэр – 2ц/х,
жижиг шанцай – 1, ногоон сонгино(дунд зэргийн) – 8ширхэг,
улаан лооль(дунд зэргийн) – 2ширхэг,
мөөг – 330гр, халуун ногоотой амтлагч,
Халуун ногоотой амтлагч:
Сармис – 1хумс,
Аяганы ¼-ээр будааны эсвэл цагаан дарсны цуу,
Шар буурцагны цуу – 6ц/х,
Хэрчсэн цагаан гаа – 1ц/х,
Ургамлын тос – 1ц/х,
Улаан перец – цайны халбаганы 8/1-ээр
Хийх дараалал:
1. Үхрийн махыг 8-10 см-ийн өргөнтэй, уртааш нь зүсээд түүнийгээ ширхэгийнх нь эсрэг маш нимгэн хэрчинэ. Мах нялцгай, хэрчихэд төвөгтэй байвал цаг орчим хөлдөөгчинд хийсний дараа хэрчвэл амархан.
2. Үхрийн махаа сүмсэнд дарахын тулд шар буурцагны цуу, сахар, шерри дарстай саванд хийж таглаад хөргөгчинд 30 минут байлга.
3. Шанцайгаа угааж, хатаа. Ногоон сонгиноо цэвэрлээд жижигхэн хэрчинэ. Улаан лоолийг том том хэрч. Харин мөөгийг нимгэн хэрчээрэй. Хатсан шанцайг гараараа таслах хэрэгтэй.
4. Хайруулын тавгаа дунд зэргийн болтол нь 1-2 минут халаа. Халсан тавгандаа үхрийн махныхаа хагасыг хийгээрэй. Махаа хүрэн болтол нь 3 минут сайн хуур. Хайруулын тавгаасаа махаа гаргаад хөргөнө. Үлдсэн махыг мөн адил бэлтгэх хэрэгтэй.
5. Салатны юмуу том хүнхэр саванд мах, ногоон сонгиноо хий. Улаан лооль, мөөг, шанцайгаа махан дээр тарааж тавина. Үүнийгээ таглаад хөргөгчинд хамгийн багадаа 1, хамгийн ихдээ 10 цаг болго.
6. Харин одоо халуун ногоотой амтлагчаа бэлдэнэ. Үүний тулд сармисаа хальсалж, хэрчинэ. Бусад амтлагч нартай нь холигчид хутгаарай. Амтлагчаа салатан дээрээ гоожуулан, сайн шингэтэл нь байлгана. Ингээд л амтат салат маань бэлэн боллоо.
Хоолны урлагт хэллэг гэдэг нь навчнаас бусад ургамлын хатаасан хэсэг нь амтлагч, амтлагчийг хэрэглэдэг боловч үндсэн найрлага болгон ашигладаггүй. Яагаад навч яагаад болохгүй гэж? Ийм аргаар ногоон ургамлын навчны хэсэг ургамал гэж тооцогддог. Хатаасан холтос, үндэс, жимс, үр, twigs, бусад ногоон навчны хэсэг зэрэг ургамлын бусад бүрдэл нь халуун ногоо юм.
Өнөөдөр Энэтхэг улс дэлхийн халуун ногооны 75 орчим хувийг үйлдвэрлэдэг. Тэд халуун ногоо амтлахад зориулж Энэтхэгийн анхилуун үнэртэй эрдэм шинжилгээний институтыг байгуулжээ.
Халуун ногооны жишээ
Cinnamon бол модны холтос юм. Кардамон бол үрийн цөцгий юм. Allspice бол хатаасан жимс юм. Ээжүүд нь цэцгийн нахиа хатаасан. Эдгээр нь амтлагчийн бүх жишээ юм. Халуун ногооыг хуурай хэлбэрээр хэрэглэдэг байхад ургамалыг цэвэр эсвэл хатаасан аргаар хэрэглэж болно.
Хоолны амттай хоол хийх зөвлөмж
Халуун ногоотой хоол хийх үед анхаарал төвлөрүүлэх нэг зүйл бол газар дээр нь халуун ногоо амтлахаа больдог. Боломжтой бол аль хэдийн үндэслэсэн халуун ногоо хэрэглэхээсээ өмнө тэдгээрийг хэрэглэхийнхээ өмнө өөрийн амтлагчийг сайтар нунтаглана.
Та энэ зорилгоор кофе бутлуур, зуурмаг, зуурмаг ашиглаж болно. Хэрвээ та кофе бутлуураа хэрэглэхээр шийдсэн бол та зөвхөн халуун ногоотой, нэгийг нь кофены шошгонд зориулж хэрэглэхийг хүсэж болох юм.
Халуун ногоо хугацаа дуусах уу?
Хуурай амт нь бохирдож, ялзрахгүй ч цаг хугацааны явцад амтаа алдах болно. Амт оруулагч амтыг нэмж ердийн байдлаар нэмж оруулснаар тодорхой хугацаагаар хэрэглэх нь зүйтэй. Хэрэв та өөрийн амтлагчийг нунтаглах боломжгүй бол таны хамгийн амттай халуун ногоо хэрэглэхийг хичээ. Ердийн дүрмээр бол зургаан сараас дээш настай халуун ногоог орлуулах хэрэгтэй.
Хэрвээ бүх хуурай халуун ногоо зөв хадгалагдаж байвал хоёр жил хүртэл үргэлжилнэ.
Хэрхэн зөв амтлагчийг хадгалах талаар
Хуурай, хуурай газар хадгалагдаж байх үед халуун ногоо удаан үргэлжилдэг. Тиймээс та өөрийн зуухны ойролцоо халуун ногоотой савыг хадгалах нь тэдний ашиглалтын хугацааг ихээхэн хэмжээгээр бууруулна. Бүрхүүлтэй тавиурууд эсвэл тэдгээрийг тунгалаг саванд хадгалах нь амтлагчаа амтлахад тусална.
Хоол тэжээлийн үнэ цэнэ
Халуун ногоо нь ихэвчлэн амттай хоолоор ихэвчлэн хэрэглэгддэг. Энэ нь халуун ногоо таны хоолны дэглэмд ихээхэн нөлөөлдөггүй гэсэн үг биш юм. Тэд шаардлагатай витамин, эрдэсийг нэмэх гайхалтай арга зам байж болно.
Түүхэн дэх амтлагч
Дэлхийн халуун ногооны дийлэнх нь Зүүн Өмнөд Азиас гаралтай тул халуун ногооны худалдаа Дундад зууны үед дэлхийн эдийн засгийг хөдөлгөхөд тусалсан. Торгоны зам нь Хятадаас Европ руу явж байсан худалдааны аюултай, урт зам байсан юм.
Далбаат усан үзмийн амтлагчийг түргэн шуурхай хүргэхэд тусалсан. Энэтхэгт илүү хурдацтай хайж олохын тулд Кристофер Колумб зүүн далайд зорчиж, Хойд Америкт буухаар сонгосон. Тивийн энэ алдаа нь уугуул америкийн алдарт “Индианчууд” гэж буруутгадаг гэж үздэг.
