Month: January 2023

Бамбайн дааврын илүүдлийг Гипертиреодизм гэж нэрлэдэг ба энэ өвчин нь ядарч сульдах, сэтгэл түгших, тогтворгүй болох нөхцөл байдлыг хэлэх бөгөөд гипертиреодизм үүсгэж буй хамгийн түгээмэл шалтгаан нь “Грейвсын өвчин” гэж нэрлэгдэх эмгэг байдаг.

Бамбай булчирхай нь бамбайн дааврыг ялгаруулан биеийн энергийн нөөц болон хэрэглээг хангадаг. Гипертиреодизм нь бамбай булчирхай даавраа ихээр ялгаруулах эмгэг ба зарим хүмүүс гипотиреодизмтой (бамбайн даавар хангалттай ялгарахгүй байх буюу дутагдал) андуурах тохиолдол элбэг байдаг.

Гипертиреодизмын үед ямар шинж тэмдгүүд илрэх вэ?

Зарим хүмүүст гипеортиреодизм шинж тэмдэггүй байж болдог.Гол төлөв дараах шинжүүд илэрдэг:

• Сэтгэл санаа тогтворгүй болох, нойргүйдэх

• Ядрах, сульдах

• Чичрэх

• Хөлрөх, халууцан бүгчимдэх

• Зүрхний цохилт түргэсэх

• Хэвийн хооллолттой боловч жингээ алдах

• Гэдэсний хөдөлгөөн түргэсэн гүйлгэх

Бамбай булчирхайн илүүдлийн үед илэрдэг opthalmopathy буюу нүдний өөрчлөлтийн талаар орууллаа.

Бамбайн булчирхайн илүүдэл буюу гипертиреоидизмтэй хүмүүст нүдний өөрчлөлтүүд илэрдэг.

Эрт үеийн өөрчлөлтүүдэд – Нүдэнд цочрол мэдрэгдэх, хуурайших, нүд бага зэрэг урагшаагаа бүлтийх, гэрэлд хэт мэдрэг болох, юмыг хоёр харах гэх шинжүүд орно.

Хожуу үеийг өөрчлөлтүүдэд – Зовхи хавагнах, нүд шилжих чадваргүй болох, нүдний эвэрлэг бүрхүүл шархлах, ховор тохиолдолд нүдний хараа муудах зэрэг шинж тэмдгүүд илэрдэг.

Илүү хөнгөн тохиолдолд эрт үеийн шинж тэмдгүүд илэрч байгаа тохиолдолд нүдээ хэвийн байдалд нь оруулах таниас шалтгаалах аргуудад:

1.Эмчийн хяналтанд орж эмээ тасралтгүйгээр уух

2.Нарны шил зүүх – Бамбай булчирхайн илүүдлийн үед нүд нарны гэрэл хэт мэдрэг болдог учраас гадаа гарахдаа нарны шил байнгын зүүх хэрэгтэй. Энэ нь таны нүдийг нар салхинаас хамгаална.

3.Нүдэндээ багахан хугацаанд хүйтэн жин тавих

4.Хиймэл нулимс ашиглах -Энэ нь таны нүдийг хуурайшилтаас хамгаалж таны нүдийг тайвшруулна.

5.Өндөр дэрэн дээр унтах: Толгойгоо биенийхээ бусад хэсгээс өндөрт байлгах энэ нь зовхины хавагналтыг бууруулж нүдний даралтыг буулгадаг.

6.Селенийг хоол хүнсэндээ нэмэлтээр хэрэглэх нь зовхины хавагналт болон илэрч буй хөнгөн шинж тэмдгүүдийг арилгахад тусална.

Харин илүү хожуу үеийн хүнд зовиур шинж тэмдгүүд илэрсэн тохиолдолд эмчид хандан мэс засалд орох шаардлагатай.

Та дараах 3 алдааг гаргадаг уу?

Хоол идүүлэхийн тулд юм үзүүлэх.

Үр дүнд нь өөрийнхөө биеийг сонсож сурахгүй, ходоод гэдэсний асуудлууд, жингийн асуудал гэх мэт.

“Хүүхэд өөрөөр хоол идэхгүй байна”гээд бараг 6 сартайгаас эхлээд юм үзүүлж идүүлдэг. Гэхдээ хоол идэхийн өмнө: хоолоо хараад шүлс, ходоодны хүчил ялгарч хоолыг боловсруулахад бэлэн болдог. “Миний хүүхэд хоол идсэн” гэж өөрийнхөө сэтгэл санааг тайвшруулахаас илүүтэйгээр хооллох зөв дадал хэвшилтэй хүүхэд бий болгох нь чухал.

Хоол идэх бол ХЭРЭГЦЭЭ. Хүүхэд өлсөхөөрөө танаас нэхэж хоол иднэ. Мэдээж та өөрөө янз бүрийн чихэр боов өгөөгүй бол шүү дээ. Хүүхэд янз бүрийн шалтгаанаас болоод их бага иддэг үе байдаг. Жишээ: хөгжлийн үеэс шалтгаалан хоолоо бага идэх. Энэ үе ямар их гэж санана.

Хүүхдийг тайвшруулахын тулд юм үзүүлэх.

Үр дүнд нь хүүхэд өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлөө таньж мэдэн удирдаж сурахгүй ба өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлөөс зугтаж сурдаг. Хэцүү санагдлаа тоглоомоос салахаа болих, тамхи татах, архи уух….

Хүүхдийн мэдрэлийн тогтолцоонд улам их ачаалал үүсгэдэг. Хэсэг хугацааны дараа улам илүү ааштай хүүхэд бий болох, мэдрэлийн ядаргаа, өвөрмөц үйлдлүүд гаргаж эхлэх.

Бүх л сэтгэл хөдлөлийг нь нэрлэж хүлээн зөвшөөрөх, илэрхийлэх боломжийг олгох. Утасны оронд та өөрийнхөө тэврэлтийг санал болгож болно.

Цэцэрлэг, сургууль дээр хэн ч таны хүүхдэд утас өгөхгүй. Тэгэхээр таны хүүхэд сэтгэл хөдлөлдөө автсан үедээ яахаа мэдэхгүй учир сөрөг байдлаар илэрхийлэх нь их. Мөн илүү түрэмгий үйлдлүүд ажиглагдах болно.

Хүүхдийг уйдаахгүйн тулд юм үзүүлэх.

Үр дүнд нь ямар нэг сонирхолтой зүйлийг хийж санаачлахгүй. Улмаар зорилгогүй болох талтай.

Уйтгар өөрөө хэрэгтэй сэтгэл хөдлөл. Хүүхдэд уйдах боломжийг олгох юм бол бүтээлч сэтгэхүй хөгжинө гээд олон давуу талтай.

Таны хүүхэд уйдах юм бол та муу аав эсвэл муу ээж гэсэн үг биш. Та алиалагч шиг хөгжөөн баясгах үүрэггүй.

Дэлгэцийн хэрэглээг хориглох биш зөв хэрэглэх дадал зуршил бий болгох чухал.

Сэтгэл зүйч Г.Хулан

Дээш гүйгч хий өвчүүнд орших бөгөөд хамар хэл багалзуурт гүйнэ. Үг гаргах, хүч чадал, өнгө зүс, хичээл шамдал дурдлыг тодруулна.

Энэ хий хямрахад илэрдэг хамгийн гол зовуурь нь өвчүүний ард хүнд оргих. Зүрхний бичлэг, эхогоор мөн л өөрчлөлт илэрдэггүй. Удаан ярихаар хэл чулчирах, ээрнэ, хоолой гарахаа болино.

Нүүр, ам мурийна. Маш амархан тамирдаж ядарна, ам их цангана, арьс нь маш хуурай болно. Бас нэг шинж тэмдэг нь хэлгийрэх буюу ярьж чадахаа больчихдог.

Өөрөө зүгээр яриад байна гэж бодох боловч үгийг нь сонсож байгаа хүн ойлгодоггүй. Үгийг тод хэлж чадахаа больдог гэсэн үг. Дээш гүйгч хий хямрахаар мөн үнэрлэх мэдрэмж буурчихдаг. Чих, хамар, хоолой эмнэлэгт үзүүлэхээр, “Зүгээр, хэвийн байна” гээд байдаг.

Европ анагаах ухаанд хийн талаарх онолын ойлголт байдаггүй учраас хийн хямралаас үүдэлтэй хөнгөн, хүнд хэлбэрийн эмгэгийг оношлох, эмчлэх талаар дутагдалтай байдаг.

Түгээгч хий зүрхэнд орших бөгөөд бүх биед түгж гүйнэ. Явах харайх, атийлгаж тэнийлгэх, жийх хумих зэрэг биеийн үйлдэл бүрийг хийнэ. Энэ хий хямрахад зүрх мушгирч, тэр орчмоор өвдөнө, биеийн хөдөлгөөн алдуурна, ухаан санаа будангуйрна. Юмыг барин тавин санадаг болчихдог. Дотор эвгүйрхэж, манарна.

Түрхэн зуурт үхэтхийн унана. Манайд яг ийм шинж тэмдэг илэрсэн нэг өвчтөн эмчлүүлж байна. Тэр хүн, “Гудамжинд явж байтал байшингууд над дээр налаад ирж байгаа юм шиг санагдаад би уначхаад босож ирсэн” гэдэг. Өвчтөн маань тэгж унаснаас болоод шагай нь хугарчихсан байсан.

Хий хямрахад хүн ингэж агшин зуурт ухаан балартаж, тэнцвэр алдагддаг байх жишээтэй. Хөл гар нь хөшиж явж сууж чадахгүй болох, бөгтийх, яс үесийн хэлбэр хэмжээ өөрчлөгдөх, хөдөлгөөн хязгаарлагдах зэрэг шинж илэрнэ.

Уламжлалт анагаах ухааны гол онолд хүний бие нь хорлогдохуун махбод болох 5 хий, 5 шар, 5 бадган, хорлогч долоон тамир, 3 хирээс үүснэ гэж үздэг. Эдгээр нь тэнцвэртэй оршиж байж хүний бие эрүүл байдаг. Тэр таван хийний нэг нь амь баригч хий буюу бидний хэлж сурсанаар голын хий юм. Энэхүү хий, шар, бадган нь тус тусдаа орших оронтой бөгөөд өөрийн “хариуцсан” хийх үйлдлийг /үүрэг/ гүйцэтгэж байдаг.

Яагаад үүсдэг вэ? Амь баригч хий хямрах шалтгаан нь ширүүн чанартай идээг удаан хугацаанд идсэн, юм идэлгүй өлссөн /хатуу мацаг, зарим тураах хоолны дэглэм/, оюуны болон биеийн хувь их ачаалалтай ажилласан, өтгөн шингэнээ хүчээр хаасан, эсвэл гарахгүй байхад хүчээр дүлэх зэрэгт үүснэ. Энэхүү амь баригч хий хямрах нь бусад хийг давхар хямраах эрсдэл үүсгэдэг.

Амь баригч хий хямарсаны шинж нь толгой эргэх, зүрх долгисох, амьсгал авахад бэрх, идээ, унд залгиж чадахгүй болно.

Дээш гүйгч хий хямрах шалтгаан нь зогисох, бөөлжихийг хүчээр хаасан, хэт удаан уйлсан, инээсэн, даахгүй хүнд ачааг өргөсөн. Түүний шинж нь хэлгийрнэ, ярихад бэрх, биеийн хүч бага, ам муруйна, дурдал доройтоно.

Түгээгч хий хямрах шалтгаан нь явдал нь ихсэх, чийгтэй хүйтэнд удаан суух, наадам, цэнгээн тэргүйтэй биеийн үйлийг хэтрүүлэх, адын нөхцөлөөр ихэд айх, эсвэл санаа зовох, ширүүн чанартай идээ идсэнээр хямрах болно. Түүний шинж нь зүрх орчмоор зангирч өвдөнө, дурьдал доройтох мэт унаж татах, ухаан алдах, их ярих, сэтгэлдээ явахыг хүснэ, айж, эмээх хэрэггүй үгийг сонссоноор хөдлөнө.

Гал тэгшитгэгч хий нь шингэхэд бэрх идээ идсэн, өдөр унтахаар хямардаг. Түүний шинж нь ходоод хүйтэн, хоолны дуршилгүй, бөөлжинө, идээ шингэхгүй, хийн гүйх мөр хаагдсанаар, хэвлийн цус холилдоно.

Уруу арилгагч хий нь баас, шээс, унгас, дуслыг хүчээр хааж, хүчээр шахсанаар хямарна. Түүний шинж нь нүд шархирна, үе гишүү суларна, доголно, амьсгал давчдаж, шээс хаагдана.

Хий шартай хавсарвал халуун үүснэ, нулимж шарлана. Бадган өвчинтэй хавсарвал бие хүндэрнэ, даарна, будангуйрах шинж тэмдэг илэрдэг.

Эмчилгээ: УАУ-нд аливаа өвчний эм, засал, идээ, явдал мөрөөр эмчлэн анагаадаг. Хий өвчний үед тослог, шимтэй, шингэхэд хялбар хоол хүнсийг /борц, бурам, цагаан гаа, сонгино, сармис, сүү гэх мэт/ өргөн хэрэглэж, даарахгүй дулаан хувцас өмсөж, сэтгэлд тааламжтай найз, нөхөдтэйгөө уулзана.

Эмчийн үзлэгт хамрагдаад эмчийн зааврын дагуу хийг амирлуулах эм танг ууж тосон бариа, төөнүүр, халуун жин, зөөлөн шимт зэрэг эмчилгээг хийлгэвэл үр дүн сайн байдаг. Урьдчилан сэргийлэх: УАУ-нд өвчнөөс сэргийлэхдээ жилийн дөрвөн улиралдаа хоол ундыг тохируулан хэрэглэж, улиралдаа зохицуулан хувцаслаж, эмчийн заавар зөвлөгөөгөөр тухайн улирал болон өөрт тохирсон эм тан ууж, улиралдаа тохирсон арилгах үйлүүдийг /цэвэрлэгээ/ хийлгэвэл эрүүл урт наслах болно гэж үздэг. Хийн өвчинд тусгайлан зөөлөн шимт эмчилгээг хийдэг

Гоо сайханд мөнгө, цаг заваа үрэх хэрэггүй боллоо. Нүүрэн дээр үүссэн гүн үрчлээг гэрийн нөхцөлд арилгах үр дүнтэй аргыг танд танилцуулахад таатай байна.

Туркээс гаралтай гэрийн нөхцөлд бэлтгэн хэрэглэж болох гайхалтай арга нь арьсанд гүн тэжээл өгөх үйлчилгээтэйгээс гадна анхны удаа хэрэглэхэд үр дүнгээ өгөх үр дүнтэй маск юм.

Маскийг тавихаасаа өмнө нүүрээ сайтар цэвэрлэсэн байх шаардлагатай. Хэрэв та зөгийн бал болон шанцайны харшилтай бол өндөгний шарыг орлуулан хэрэглэж болно.

Найрлага:

3 халбага хүнсний сода

1 халбага зөгийн бал

1 халбага шингэн Витамин Е (Эмийн санд элбэг зарагддаг)

¼ халбага хуурай нухсан шанцай (англиар cinnamon)

4 халбага сүү

Бэлтгэх заавар: Найрлаганд орсон бүх хольцыг хольж хутгахад аяндаа өтгөн цагаан болно. Цэвэрлэсэн нүүр, хүзүү хэсэгтээ түрхэх бөгөөд нүд болон ам орчимд ойрхон түрхэх хэрэггүй.

Маскийг нүүрэндээ 15-20 минут байлгасны дараа бүлээн усаар зайлж угаана. Эхний тавилтаар маскны үр дүн харагдах ба эрчимтэй тохиолдолд 7 хоногт 2 удаа тавьж хэрэглэвэл зохимжтой.

Эхний үрчлээс болон хөгшрөлтийн бусад илрэлүүд нь урьдчилан сэргийлэх, зогсоох боломжгүй үйл явц юм. Нас ахих тусам арьсан дээр янз бүрийн гүн атираа үүсч эхэлдэг. Эхний үрчлээс нь залуу насанд ч гарч ирдэг – эдгээрийг дуурайлган үрчлээс гэж нэрлэдэг.

Нас ахих тусам коллагены утас гэмтэх, тасрах байгалийн үйл явцын улмаас үрчлээс үүсдэг. Нүүрэн дээр үрчлээ үүсэх нь байгалийн жам ёсны бөгөөд зайлшгүй үйл явц боловч орчин үеийн гоо зүйн гоо сайхны болон гоо сайхны салбар нь арьсыг аль болох урт хугацаанд залуу байлгах олон процедур, бэлдмэлүүдийг санал болгодог.

Нүүрэнд хэд хэдэн төрлийн үрчлээс үүсдэг.

Нүүрэн дээрх үрчлээний төрлүүд

Нүүрэн дээрх атираа нь үүссэн гүнээр ялгагдана: өнгөцхөн байдаг, гэхдээ гүн үрчлээсүүд байдаг; байршилд – nasolabial үрчлээс, духан дээрх атираа, нүдний доорх үрчлээс, хөмсөгний хооронд; үүсэх улмаас – наснаас хамааралтай, хөгшрөлтийн үйл явцтай холбоотой, түүнчлэн динамик – үрчлээсийг дуурайдаг.

Гүнзгий байдлаар: өнгөц, дунд, гүн үрчлээ

Нүүрэн дээрх үрчлээсийг гүн гүнзгий байдлаар нь ангилдаг. Энэ нь зөвхөн нөхцөлт хуваагдал биш, харин нүүрэн дээрх үрчлээсийг засах аргыг сонгох, процедурыг томилох ноцтой үндэс суурь юм.

Жишээлбэл, ботокс нь хөмсөгний хоорондох үрчлээг арилгахад үр дүнтэй байдаг бол хамрын уруулын үрчлээстэй тэмцэхэд био арматур илүү тохиромжтой, үрчлээний эсрэг гимнастик нь үр дүнтэй байдаг.

Үүссэн гүнээс хамааран үрчлээг өнгөц, дунд, гүн гэж хуваадаг. Өнгөц – эдгээр нь зөвхөн эпидермисийн давхаргад нөлөөлдөг атираа юм. Эдгээр нарийн үрчлээс нь нарийн үрчлээс шиг харагдаж байна. Эдгээр үрчлээс нь хөгшрөлтийн үйл явцаас биш, харин арьсны шингэн алдалтаас болж үүсдэг. Арьсыг эрчимтэй чийгшүүлснээр ийм үрчлээс нь ихэвчлэн засч залруулах боломжтой байдаг.

Арьсан дээр өнгөц үрчлээс үүсэх өөр нэг шалтгаан нь эпидермисийн эвэрлэг давхаргын нягтрал юм. Энэ асуудлыг шийдэхийн тулд янз бүрийн төрлийн өнгөц болон дунд зэргийн хальслах нь үр дүнтэй байдаг.

Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн 01 дүгээр тогтоолын Хэвтүүлэн эмчлэх тусламж, үйлчилгээнд 570 оношны бүлэг хамаарах бөгөөд 224 оношны бүлэгт даатгуулагч иргэн ямар нэгэн хамтын төлбөр төлөлгүй хэрэгцээтэй тусламж, үйлчилгээгээ авах буюу нийт зардлыг ЭМД-ын сангаас 100 хувь бүрэн хариуцах зохицуулалтыг хийсэн байна.

Тухайлбал, иргэдийн дунд зонхилон тохиолддог тархины цус харвалт /I60/-ын мэс заслын тусламж, үйлчилгээний нийт зардал 48,915,000 төгрөг бөгөөд ЭМД-ын сангаас уг зардлыг бүрэн хариуцахаар тус тогтоолд тусгасан.

Харин даатгуулагч хамтын төлбөр төлөх үлдсэн оношнуудад ЭМД-ын сангаас 212,500 төгрөгөөс 90,330,000 төгрөг хүртэлх зардлын бүрэн хариуцахаар тус тогтоолд тусгасан.

Харин даатгуулагч хамтын төлбөр төлөх үлдсэн оношнуудад ЭМД-ын сангаас 212,500 төгрөгөөс 90,330,000 төгрөг хүртэлх зардлын төлбөрийг хариуцан даатгуулагч иргэнийг эрүүл мэндээс үүдэлтэй санхүүгийн эрсдэлээс хамгаалан ажиллаж байна.

Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн 2022 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрийн “Эмийн жагсаалт шинэчлэн батлах тухай” 11 дүгээр тогтоолоор “Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмийн нэр төрөл, үнийн дээд хязгаар, хөнгөлөх хэмжээ”-ний жагсаалтыг шинэчлэн баталсан.

Шинэчилсэн жагсаалтад 159 ерөнхий нэршлийн, 590 худалдааны нэршлийн эмүүд багтсан бөгөөд эм ханган нийлүүлэх байгууллага, эмийн сан, мэргэжлийн холбоод зэргээс ирүүлсэн ерөнхий нэршлийн болон худалдааны нэршлийн эм шинээр оруулах, өөр тун хэмжээтэй эм оруулахаар хүсэлтүүдийг судалж, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрын даргын “Аргачлал шинэчлэн батлах тухай” А/102 дугаар тушаалын хөнгөлөлт олгох эмийн нэр төрөл, үнийн дээд хязгаар, хөнгөлөлтийн хэмжээг тогтоох шалгуурт нийцсэн эмүүдийг жагсаалтад нэмсэн болно.

Олон улсад ашиглагддаг уналт таталт өвчний эмнэлзүйн удирдамжид уг өвчний үндсэн эмчилгээнд 21 төрлийн ерөнхий нэршлийн эм хэрэглэнэ гэж заасны дагуу ерөнхий болон худалдааны нэршлийн эмүүдийг жагсаалтад оруулсан бөгөөд төрөөс эмийн зардлыг нь хариуцан амбулаториор эмчлэх өвчний жагсаалтад тусгагдсан тархины саажилт, уналт таталттай хүүхдийн уналт, таталтын эсрэг эмийн үнийн хөнгөлөлтийг 0-19 насны хүүхдэд Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 100 хувиар хөнгөлөлт олгохоор болсон.

Хүн амын дунд зонхилон тохиолддог, нас баралтын хувь өндөртэй зүрх судас, чихрийн шижин, уушгины эмгэг болон хавдрын үеийн эм зүйн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах зорилгоор “Новартис эмийн хүртээмжийг сайжруулах” хөтөлбөрийг Монгол Улсад хэрэгжүүлэхээр Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газар нь Швейцарын Холбооны Улсын “Новартис Глобал” эрүүл мэндийн байгууллагатай гэрээ байгуулан ажиллаж байна.

Уг хөтөлбөрийн хүрээнд халдварт бус өвчнөөр өвчилсөн иргэдийн эмчилгээнд хэрэглэх Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмийн жагсаалтад шинээр орсон 15 ерөнхий нэршлийн 24 тун, хэмжээ бүхий эмийг Европын Холбооны эмийн өндөр зохицуулалттай орнуудад үйлдвэрлэж, нийлүүлэгдэх бөгөөд иргэд, даатгуулагч нь чанартай эмийг санхүүгийн ямарваа нэг эрсдэлгүйгээр Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 100 хувийн хөнгөлөлттэй худалдан авах нөхцөл, бололцоо бүрдэх болно.

Даатгуулагч-иргэдэд хөнгөлөлттэй эмийн үйлчилгээг ойртуулах, хүндрэл чирэгдэлгүй хүргэх, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх хүрээнд Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж бүх шатны эрүүл мэндийн байгууллагын эмч хөнгөлөлттэй эмийн цахим жорыг бичих боломжтой болсон бөгөөд 2022 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс олон улсын эмнэлзүйн удирдамж, ABCD ангиллын дагуу эм бичих ажлыг эхлүүлэхээр бэлтгэл ажлыг ханган ажиллаж байна.

Буруу сууснаар эрүүл мэндэд үзүүлэх хор хөнөөл.

Зүрхний өвчин

Удаан хугацааны турш буруу суух нь цусны даралт, цусан дахь холестерин нэмэгдүүлдэг байна. Улмаар зүрх судасны өвчнөөр хоёр дахин илүү өвчлөмтгий болдог.

Нойр булчирхай

Удаан хөдөлгөөнгүй суух нь нойр булчирхай, чихрийн шижинээр өвчлөх магадлалыг нэмэгдүүлдэг.

Бүдүүн гэдэс

Хорт хавдар үүсэх эрсдлийг нэмэгдүүлнэ.

Булчин

Булчингийн үйл ажиллагаа зогсонги байснаар бие хөших улмаар ясыг гэмтээдэг байна. Өвдгөөр хатгуулах, бөгтгөр болох сөрөг нөлөө үзүүлдэг.

Тархи

Удаан суухад тархины үйл ажиллагаа удааширдаг байна. Улмаар ой тогтоолд мууддаг.

Хүзүү

Хөдөлгөөнгүй урагшаа харж сууснаар хүзүүний шохойжилт үүсдэг. Үүнээс шалтгаалан нуруу өвддөг.

Мөр

Мөр их хөшиж, улмаар толгой ойр ойрхон өвддөг болох.

Нуруу

Удаан хугацаагар суухад нурууны дискүүд жигд бус болдог. Явахад таны нуруу өвддөг болно.

Хэрхэн зөв сууж хэвших нь таны эрүүл амьдарлын хэв маягт чухал нөлөөтэй байдаг.Ширээний ард, компьютер зурагтны ард сандал дээр, буйдан дээр хэрхэн сууж байгаагаас бидний ирээдүйд хэд наслах вэ гэдэг шууд хамааралтай байдаг аж.

Орчин цагийн технологийн хөгжил, ажлын ачааллаас шалтгаалан бид хүн төрөлхтний өнө эртний түүхэнд хэзээ ч тохиолдож байгаагүйгээр буюу өдөрт 9.3 цаг ширээ, зурагт, компьютерийн ард суудгаар барахгүй нойрондоо 7.7 цагийг зарцуулдаг болсон байх юм.

Бидний бие организм амьдарлын ийм хэв маягийг үүрэхээр бүтээгдээгүй шүү дээ.

Өдөрт зургаагаас дээш цагаар суух нь ирэх 15 жилийн дотор таны таалал төгсөх эрсдлийг өдөрт гурваас бага цагаар суудаг хүмүүстэй харьцуулахад 40 хүртэлх хувиар нэмж байдаг гэнэ.

Бид эрүүл мэндийнхээ төлөө өдрийн 9.3 цагийг ямар ч хөдөлгөөнгүй, суугаа өнгөрүүлж, 6.5 цагийг алхах юм уу зогсоо байдлаар харин үлдсэн 0.7 цагийг гүйх, спортоор хичээллэхэд зарцуулдаг байна.

Хэт суугаа байдал биднийг жин нэмэх эрсдэлд хүргэдэг. Тарган хүмүүс өдөрт 2.5 ба түүнээс олон цагийг сууж өнгөрүүлдэг. Америкчуудын 1/3 нь жингийн илүүдэлтэй байдаг байна. Хөдөлгөөнгүй суунга байдал нь яг л хувалз шиг таны эрч хүчийг сорж, шимэгдүүлж байдгийг санахад илүүдэхгүй юм. Байнга суугаа ажилтай хүмүүс зүрх судасны өвчлөлөөр өвдөх эрсдэл зогсоо ажилтай хүмүүстэй харьцуулахад 2 дахин их байдаг.

 Суунга байдлын хор хөнөөл:

•    Хөлний булчингийн идэвхитэй үйл ажиллагаа суларна.

•    1 минутанд шатаах илчлэгийн хэмжээ багасна.

•    Илүүдэл жингээ хасахад чухал нөлөөтэй энзимийн хэмжээ 90 хувь болж эсрэгээрээ жин нэмэгдэнэ.

•    Суугаад 2 цагийн өнгөрсний дараа холестериний хэмжээ 20 хувьд хүртлээ буурна.

•   Харин 24 цагийн дараах сөрөг нөлөө нь инсулины биед хэрэгцээтэй байдал 24 хувь хүртлээ багасч чихрийн шижин өвчний эрсдэл нэмэгдэнэ.

Бидний ихэнхи нь өдөрт 8 цаг суугаа ажилладаг. Харин хариад дахиад л сууна. Ингэх нь ч тун муу шүү. Өдөрт 30 минут сандлаасаа өндийх нь суунга байдлаас үүсэх эрсдлийг бууруулахад төдий л нөлөөтэй биш ч дараах аргуудаар асуудлыг шийдэх боломжтой.

Үүнд:

•    Сунгалтын дасгал

•    Алхах: Алхах нь бие дэх калорийг сууснаас 3 – 5 дахин илүү хэмжээгээр шатааж өгдөг. Аль болох сайн алхаж байх хэрэгтэй.

•    Хоёр гараа алдлаад өлмий дээрээ үсрэх

Өдөрт гурваас дээш цагаар зурагт ширтдэг хүмүүс зүрхний өвчнөөр нас барах эрсдлээ 64 ба түүнээс дээш хэмжээгээр наашлуулахаас гадна жин нэмэх нь их байдаг. Хэр их зурагт ширтэнэ тэрхүү цаг мөч бүр хадан гэртээ залрах эрсдлийг 11 дахин нэмж байдаг ажээ.

Ажил дээрээ өдөржин сууж суучихаад ажлаа тараад дахиад л машиндаа сууна, орцондоо ороод цахилгаан шатанд суух гээд ямар ч дасгал хөдөлгөөн хийхгүй байх нь таны эрүүл мэнддээ оруулж байгаа хамгийн муу хувь нэмэр гэдгийг санаж аль болох сайн алхаж, шатаар өгсөж өөртөө амьдралын зөв хэв маягийг бүрдүүлэх хэрэгтэйг зөвлөе.

135 градусын налуутай суух  нь нуруунд ачаалал бага өгөхөөс гадна бөхийж суух, цэх суухаас эрсдэл бага, эрүүл мэндэд эерэг нөлөөтэй хэмээн дурьджээ.

Бидний биед бие биенээсээ үл хамааран орших хоёр мэдрэлийн төв байдаг. Эхнийх нь тархи. Харин хоер дахь нь хоол боловсруулах систем болох ходоод, нарийн бүдүүн гэдэс буюу товчоор “гэдэс” юм. Үүнийг бид бүгд ямар нэг хэмжээгээр мэдэрсэн байдаг. Жишээ нь шалгалтын өмнө ходоод гэдэс эвгүйрэх, эсвэл хэн нэгэнтэй багагүй сэтгэл хөдлөлтэй ам муруйсны дараа гэдэс базалж гүйлгэх зэрэг.

Үүнийг дорно дахины анагаах ухаанд эртнээс мэддэг, эмчилгээнд ашигладаг байсан. Харин сүүлийн жилүүдэд зарим орчин цагийн эмч судлаачид нарийвчлан судалж тодорхой дүгнэлтүүдийг гаргаж байна.

Dr Michael Gershon (Columbia University Medical Center)-ы судалгаагаар ходоод, нарийн бүдүүн гэдэсний хананд тархинд байдагтай яг ижил бүтэцтэй мэдрэлийн эсээс тогтсон шигүү торлог бүтэц байдаг ба ойролцоогоор 100 сая орчим мэдрэлийн эс байдаг байна. Энэ нь тархинаас бага боловч нугасанд байх мэдрэлийн эсээс хамаагүй их тоо юм. Үүнийг хоол тэжээлийг боловсруулж шингээх, гэдэсний гүрвэлзэх хөдөлгөөн зэрэг маш нарийн төвөгтэй процессийг удирдахтай холбон тайлбарладаг.

Түүнчлэн сэтгэц мэдрэлийн олон эмгэг өвчин, сэтгэл зүйн байдал нь хэвлийн хөндийн өвчлөлүүдтэй холбоотойг нарийвчлан судалжээ. Хамгийн сонирхолтой нь “гэдэснээс” тархи руу илгээж буй мэдрэлийн дохио нь 90% байхад тархинаас “гэдэс” рүү ердөө 10% байдаг байна.

Уг эмчийн үзэж буйгаар хэвлийн хөндийн өвчлөлүүд нь бидний сэтгэл санааны байдал, хямралаас хамаарахаас илүүтэй, хоол боловсруулах системийн өвчин эмгэг нь сэтгэл санаа, сэтгэц мэдрэлд илүү хүчтэй нөлөөлөл үзүүлдэг бна. Ийм ч учраас “гэдсийг” хоёр дахь тархи хэмээн нэрийдэх болж…

Үүнийг дорно дахины анагаах ухаанд эртнээс мэддэг байсан жишээ олон бий. Хамгийн наад зах нь өглөө эрт туулай цагт (5-7) босч бие засаж дадах нь ухаан санаа саруул тунгалаг, бие эрүүл байх үндсийн нэг хэмээсэн нь бий. Энэ нь хаягдал бохирыг өдөржин тээж явалгүй гаргаж сурах нь олгой (бүдүүн гэдэс) эрүүл байх, олгой эрүүл байх нь толгой саруул байхын үндэс болохыг сануулж буй хэрэг.

Эдгээрийг дурдахын учир нь хоол боловсруулах эрхтэн систем маань эрүүл цэвэр байх нь сэтгэл санаа, ухаан бодол маань саруул тунгалаг, өөдрөг байх үндэс болдог гэдгийг дахин сануулах гэсэн юм. Харин ходоод гэдэс маань ямар байх нь юугаар бас хэрхэн хүнслэж байгаагаас шууд хамаардаг гэдгийг бүгд мэднэ.

Бас гэгээрэлд хүрэх зам ходоодыг дайрдаг гэж ярьдаг.

Нэмж сонирхуулахад (зүү тавих аргаар голчлон эмчилгээ хийдэг хүний хувьд) хэвлийн зүү буюу abdominal acupuncture хэмээх бие даасан системийг хятад болон Европын олон улс оронд хэрэглэх болсон.

Зүү эмчилгээний олон систем байдаг. Арга билгийн зүү, чихний, толгойн, бас зөвхөн гарын сарвууны цэг сүвүүдэд зүү тавих арга ч гэж байдаг. Таван махбодийн зүү, тэнцвэржүүлэх арга гэх мэт олон сайн арга техникууд байдаг. Дээр хэлсэн хэвлийн зүүний арга нь бие дааж эмчилгээ хийхэд маш хурдан үйлчилгээ үзүүлдэг ба өөр аргуудтай хавсарч буй тохиолдолд үндсэн эмчилгээг маш сайн хүчжүүлж, дэмжиж өгдөг.

Уг аргыг хэрэглэдэг эмч мэргэжилтнүүд мөн л “хэвлий” бол хоер дахь тархи хэмээн ярих дуртай байдаг. Хэвлийн зүү тавихад өвдөлт маш хурдан намддаг ба сайхан тайвшруулж чаддаг. Биеийн аль ч хэсгийн өвдөлт зовиурыг арилгаж чаддаг бас хатгахад өвдөлт от мэдрэгддэггүй зэрэг олон сайн талтай байдаг.

Товчхондоо ходоод гэдэс маань эрүүл, хоол боловсруулах чадвар чадамж сайтай байж гэмээ нь бусад олон өвчин эмгэгээс зайлсхийх боломжтой бөгөөд эрүүл саруул урт наслаж удаан жаргах үндсийн үндэс эрүүл ходоод юм шүү.

Эрүүлийг хүсвэл эрүүл ходоодыг хүс, эрүүл ходоодыг хүсвэл эрүүл шүдийг хүс гэдгийг мартаж үл болно.

Уламжлалт анагаах ухааны эмч Намхайдоржийн Цогтмандах

Бясалгалын ач тус судлаачдыг гайхшруулж байна.

Сүүлийн 10 жилийн хугацаанд дэлхий даяар бясалгалын нөлөөний судалгаа нь төрөл бүрээр хийгдсэн байна. Хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны нэг нь Харвардын эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн эрдэмтдийн дүн юм. Өдөрт 30 минутийн турш бясалгал хийгсэд найман долоо хоногийн туршид оролцсон аж.

Оролцогчид бясалгалын курс эхлэхэд, дууссаны дараа хоёр долоо хоногт нэг удаа MRI тархины бичлэг хийсэн байна.

Эрдэмтдийн дүгнэлт, “бясалгал хийгсэд ердөө найман долоо хоногийн дотор, тархины бүтцэд өөрчлөлт орсон” хэмээжээ.

MRI шинжилгээгээр бясалгал хийгсдийн найман долоо хоногийн дараахи тархины хэсэг дэх нягтрал (Hippocampus), санах ой, сурах чадвар нэмэгдэж, өөрийгөө танин мэдэх, шинжлэх чадвар нэмэгдсэн болох нь батлагдсан байна.

Бясалгал нь тархины бүтцийг өөрчилдөг эмгэг асуудлыг илрүүлж, санах ой болон агууламжийг сайжруулж, сэтгэл гутрал, стресс, донтолт, айдас түгшүүрт хандлагыг илрүүлснээр, дархлааны системийг сайжруулж, цусны даралтыг бууруулж, зүрхний шигдээс үүсэх эрсдлийг бууруулж, энэрэн нигүүлсэх сэтгэл, энэрэнгүй байдлыг төлөвшүүлэх үндэс болж буйг дурдсан байна.

Бодит байдал дээр хэн ч бясалгалыг эзэмшиж чадна.

Дотоод сэтгэлээ чагнаж, эзэмшиж ариусгаж суръя.

Бясалгал нь сэтгэлийн сайн төлөвүүдийг төлөвшүүлэх нэг арга юм. Үүнийг тухайн сэтгэлийн төлөвүүдийг зуршил болтол дахин дахин төрүүлэх замаар хийдэг. Бие организмын хувьд бясалгал шинэ мэдрэхүйн замуудыг бий болгодог нь судалгаагаар батлагдаад байна.

Бясалгалын ач тус

Бясалгалаар төлөвшүүлж болох олон тустай сэтгэлийн төлөв байдлууд байдаг. Үүнд:

Илүү амгалан, стресс багатай

Илүү төвлөрөл сайтай, анхаарал сарнил багатай

Илүү тайван, сэтгэл зовнил багатай

Өөрийн талаар, амьдралын талаар, бусдын талаар илүү зөв ойлголттой

Арсал, энэрэл зэрэг эерэг сэтгэлийн хөдлөлүүдийг ихээр төрүүлдэг байх.

Бид бүгдээрээ сэтгэл илүү тайван, хангалуун, ухаан хурц байхыг хүсдэг. Стресстэй эсвэл сэтгэлийн сөрөг төлөв байдалд байвал бид баяр хөөргүй болдог. Энэ нь бидний эрүүл мэндэд муугаар нөлөөлж, бидний ажил мэргэжил, гэр бүлийн амьдрал, үерхэл нөхөрлөлд нөлөөлж болно.

Хэрэв стресс, бухимдлаас халширч байвал өөртөө тус болох үүднээс бясалгал гэх мэт аргуудыг судалж үзэж болох юм. Бясалгал сэтгэлийн сул талуудыг ямар нэг гаж нөлөөгүйгээр арилгах боломж олгодог.

Бясалгалд бодит хандлагаар хандах хэрэгтэй. Энэ нь эерэг үр дүнд хүрэхийн тулд хэрэглэдэг арга болохоос хормын зуур бүгдийг анагаадаг зүйл биш. Ямар ч үр дүнд дан ганц шалтгааны нөлөөгөөр бус харин олон арван шалтгаан, нөхцөлийн нөлөөгөөр бий болно. Жишээ нь: хэрэв бид цусны өндөр даралттай бол бясалгал мэдээж үүнд тус болж болно, гэвч хэрэв бид хоолны дэглэмээ өөрчилж, дасгал хөдөлгөөн хийж, зохих эмийг уувал үр дүн нь ялгаатай байх болно.

Бурханы шашны бясалгалын төрлүүд

Бясалгал хийх олон аргууд байх ба тэд бүгд сэтгэлийг тайвшруулах тустай хэдий ч энэ нь бясалгалын гол зорилго биш. Мэдээж эерэг сэтгэлийн төлөв байдлыг бий болгох бодитой ахиц гаргахын өмнө стрессийг бууруулах нь чухал бөгөөд Бурханы шашны ажиглан бясалгах ба агуулан бясалгах гэсэн бясалгалын төрлүүдийг ээлжлэн хийхийн өмнө ихэвчлэн амьсгал дээрээ төвлөрөх аргаар сэтгэлийг амрааж, тайвшруулдаг.

Зарим үед “шинжлэх” гэж нэрлэдэг ажиглан бясалгах бясалгалаар асрах сэтгэл гэх мэт сэтгэлийн эерэг төлөвийг төлөвшүүлэхээр оролдож байгаа тохиолдолд учир шалтгааныг ойлгох шинжлэлийг ашиглана. Мөн ямар нэг нөхцөлийг шинжилж, түүний мөнх бус чанар гэх мэт, түүний талаарх зөв ойлголтонд хүрэхээр бясалгаж байгаа бол бас учир шалтгааныг ойлгох шинжлэлийг ашиглана. Эсвэл ердөө Бурханы дүр гэх мэт эерэг чанартай зүйлийг сэтгэлдээ бий болгох, түүнийг тодорхой дүрслэхийг оролдож болно.

Дараа нь агуулан бясалгах бясалгалд бид сэтгэлдээ төрүүлсэн эерэг төлөв байдлаа аль болох удаан хадгалах үүднээс дурдал, анхаарал (санамсар), төвлөрлийг (нэгэн үзүүрт сэтгэл) ашиглана. Эсвэл эдгээрийг сэтгэлдээ байгуулсан дүр зэрэг дээр төвлөрөх үүднээс ашиглаж болно.

Энэ хоёр бясалгалын төрлийг ээлжлэн хийнэ. Хүссэн сэтгэлийн эерэг төлөвийг сэтгэлдээ бий болгож, тодорхой дүрсэлсэн үед түүнийгээ агуулан байлгана; хэрэв энэ төлөв дээрх төвлөрөл суларч, эсвэл алдагдвал түүнийг дахин нэг удаа төрүүлж (бий болгож), тодруулж дүрсэлнэ.

Бясалгал өдөр тутмын амьдралд

Бясалгалын гол зорилго нь гэртээ дэвсгэр дээрээ сууж байх үедээ тайван, төвлөрсөн байж, бусдыг хайрлах сэтгэл төрүүлэх бус харин өөрсдийн өдөр тутмын амьдралд бодит нөлөө үзүүлэх явдал юм. Хэрэв бясалгалыг тогтмол хийвэл эерэг сэтгэл хөдлөлүүд бидний зуршил, өдөр шөнийн аль ч цагт, хэрэг болсон үед нь авч хэрэглэж чадах нэг зүйл болно. Цаашлаад илүү их бусдыг хайрласан, төвлөрсөн, тайван байдал нь ямар ч хичээл зүтгэлгүйгээр цаг үргэлж төрөх бидний мөн чанар, өөрийн нэг хэсэг болно.

Үнэхээр их уурлах, бухимдах үеүд гарах боловч тэр үед бидний хийх ёстой зүйл бол “Улам их бусдыг хайрладаг бай” хэмээн өөртөө сануулах явдал. Тогтмол бясалгал хийж сэтгэлийн ийм төлөв байдалд өөрийгөө дасгасан учраас бид түүнийг даруй төрүүлж чадна.

Хэн ч төгс төгөлдөр биш, бид бүгд өөрийн арилгахыг хүсэх ямар нэг муу зуршлыг өөрөөсөө олж чадна. Азаар тэдгээр зуршлууд бидний сэтгэлд арилшгүй байдлаар тогтсон бус харин өөрчлөх боломжтой зүйл байдаг.

Тэдгээрийг өөрчлөхөд хичээл зүтгэлээс өөр юу ч хэрэггүй. Бидний олонх нь чийрэгжүүлэх төвд хэдэн арван цагийг өнгөрүүлдэг ч бидний хамгийн чухал тал болох сэтгэлээ дасгалжуулахаа мартдаг. Энэ нь эхэндээ хэцүү байдаг ч бясалгалын бидний амьдралд үзүүлэх ач тусыг мэдэх үед сэтгэлтэйгээ ажиллах цаг гаргахдаа бид баяртай байдаг болно.

Амьсгал бол амьдрал. Өөрөөр хэлбэл амьсгалаар амьдралаа удирдах боломжтой.

Амьсгалын зөв дасгал хийснээр :

Сэтгэл санааны төлөв байдлыг удирдах.

Биеийн эсэргүүцэл сайжрах.

Зарим эмгэг, зовиурууд илаарших.

Тархины үйл ажиллагаа сэргэж, ой тогтоолт сэтгэн бодох чадвар нэмэгдэх.

Хүнд ажил болон дасгалын дараа биеийн байдал түргэн сэргэх.

Илүү их энерги, тамир орох.

Сэтгэл санаа өөдрөг болсноор амьдрах урам зориг орж амьдралын баяр баясгаланг мэдэрч чаддаг болох.

Дээрхээс харахад амьсгалын дасгал хийж хэвшсэнээр амьдралдаа ямар том өөрчлөлт оруулж болох, өөрийн далд нөөц бололцоог нээж ашигласнаар хүсэж буй зорилгодоо хүрэх алхам илүү амар, хөнгөн болоход тустай болох нь ойлгогдож бгаа бх.

Гол нь зөв дасгал сонгож, түүнийгээ эхний хоёр сарын турш уйгагүй хийж өөрийн өдөр тутмын зуршил, амьдралынхаа нэг хэсэг болгож чадсанаар үр дүнд хүрэх нь гарцаагүй.

Аливаа зүйлийг дадал хэвшил болгоход дунджаар 60 орчим хоног хэрэгтэй гэсэн тооцоо байдаг. Тэгэхээр шинэ зүйл сурч байгаа бол хоёр сар гүрийхэд нэг л мэдэхэд тэр зүйлээ хийхэд түүртэх юмгүй, хийхгүйгээр байж болохгүй мэт даснаа л гэсэн үг.

Нэмээд хэлэхэд олон хүний хувьд том асуудал болдог залхуурал гээчийг ч бас амьсгалын дасгал хийснээр мартаж болдог шүү…

Зөв амьсгалж сурах нь элдэв өвчнөөс ангижирч, эрүүл амьдрахын үндэс юм.  Хүмүүс ихэвчлэн амьсгалдаа анхаарал хандуулдаггүй учраас амаараа буюу буруу амьсгалж, тархи болон биеийн бусад хэсгүүдийг хүчилтөрөгчөөр бүрэн хангаж чаддаггүй. Бид энэхүү нийтлэлээр та бүхэнд хэрхэн зөв амьсгалж, биеэ хүчилтөрөгчөөр бүрэн хангаснаар ямар өвчнүүдийг анагааж болох тухай хэрэгтэй мэдээллийг хүргэх болно.

Та зөв амьсгалж сурснаар, амьсгалын замын архаг өвчнүүдийг эдгээх болон эдгээрээс өөрийгөө сэргийлэх боломжтой. Амьсгалын замын өвчин нь дараах дам өвчлөлүүдийг үүсгэдэг байна.

•    Ядаргаа, сульдаа

•    Нойргүйдэл

•    Ургамлын харшил

•    Хурхирах болон унтах эмгэг

•    Анхаарал сарних өвчин гэх мэт…

1. Зөв амьсгалах техник нь эрүүл мэндэд хэрхэн нөлөөлөх вэ?

Астма, цусны даралт ихсэх, айж түгших, нойргүйдэл гэх мэт маш олон өвчнийг зөв амьсгалсны үр дүнд эмчлэх боломжтой. Хүн амаараа амьсгалах үед уушиг хэт их агаараар дүүрч, биед сөрөг нөлөө үзүүлдэг байна. Тиймээс үргэлж хамраараа амьсгаа авч, амаараа гаргаж байх нь зөв юм.

Хэвийн амьсгалахад хүндрэл учруулдаг нэгэн томоохон хүчин зүйл нь буруу хооллолт юм. Ялангуяа боловсруулсан болон хагас боловсруулсан хоол хүнс нь, цусан дахь хүчиллэг чанарыг нэмэгдүүлснээр хүний бие хүчил, шүлтийн орчинг тэнцвэржүүлэх хариу үйлдэл үзүүлдэг. Ингэснээр амьсгал давхцаж эхэлдэг байна. Харин жимс, хүнсний ногоо, цэвэр ус нь цусан дахь хүчиллэгийг ихэсгэдэггүй учраас амьсгалахад хүндрэл учруулахгүй. 

2. Азотын ислийн нөлөө

Хүний хамрын нүхэнд тодорхой хэмжээний “азотын исэл” байдаг бөгөөд энэ нь хамраараа амьсгал авах бүрт тодорхой хэмжээгээр уушгинд орж байдаг. Судлаачдын үзсэнээр, азотын исэл нь бие махбодын тэнцвэрт байдалд ихээхэн нөлөө  үзүүлдэг ажээ. Тухайлбал:

•    Мөгөөрсөн хоолойн булчингуудыг суллаж, өвдөлтийг намдаана

•    Амьсгалын зам дахь нян, бичил биетийг устгана

•    Судсыг өргөсгөсгөнө

Хүн хамраараа амьсгал авах үед хамранд ус хуримтлагддаг учраас нусаа ойр ойрхон нийх хэрэгтэй. Хамгийн сонирхолтой нь, хамраараа зөв амьсгалсны үр дүнд хамрын нүх өргөсдөг бөгөөд үр дүнд нь хамраараа хангалттай их агаар авч чаддаг болдог. Харин зөв амьсгалж сурахад хэдэн ч сар болж мэднэ.

Астмаар өвчилсөн хүмүүст нийтлэг байдаг нэгэн шинж бол “амаараа амьсгалах” юм. Тэд эрүүл хүнээс илүү ихээр, ойр ойрхон амьсгалдаг. Уушгинд орж буй агаарын эзэлхүүн нь хэт хурдан, хүндрэлтэй байвал, цусан дахь нүүрсхүчлийн хий  алдагддаг. Нүүрсхүчлийн хий нь амьсгал гаргах бүрт биеэс ялгарч байдаг ч, түүний биед байвал зохистой хэмжээ гэж байдаг.

Амьсгалаар орж ирэх агаар багасахад нүүрсхүчлийн хий багассанаар, хүний бие хурдан амьсгалах хариу үйлдлийг үзүүлдэг байна. Та астматай гэдгээ маш амархан мэдэж болно. Амаараа маш гүн амьсгаа авахад хүн бүрийн толгойд эргэх шинж тэмдэг илэрдэг. Үүний учрыг та биед хэтэрхий их хүчилтөрөгч биед сайн нөлөө үзүүлдэг хэмээн бодож байгаа бол яг үнэндээ эсрэгээрээ байдаг.  Хүний уушги хэтэрхий их нүүрсхүчлийн хийг алдсанаасаа болж судас нарийсч, толгой эргэх шинж тэмдгүүд илрэх нь бий.

3. Зөв амьсгалах дүрэм

Зөв амьсгалах дүрэм

Хамраараа  амьсгаа авч, хамраараа гаргана. Дараа нь хамраа чимхэж бариад, толгойгоо дээш, доош хөдөлгөнө. Амьсгалаа чадах хэмжээгээрээ удаан барьж, толгойгоо хөдөлгөөрэй. Амьсгаагаа гаргасныхаа дараа хамраараа хэд хэдэн удаа гүнзгий амьсгална. 30-60 секундын дараа үүнийг дахин давтаж хийгээрэй.  Мөн 30-60 секунд амарч байхдаа маш гүнзгий амьсгааг амаараа авч, хамраараа уртаар гаргах хэрэгтэй. Харин зүрх, судасны өвчтэй, жирэмсэн, чихрийн шижинтэй хүмүүс уг дасгалыг хийхдээ амьсгалаа хэт удаан түгжиж болохгүйг анхаарна уу.

Хэрвээ та уг дасгалыг хийхдээ 30 секунд амьсгалаа түгжиж байвал сайн, 40 секунд барьж чадвал маш сайн байна. 25 секунд бол танд илүү сайжрах боломж байна, харин 15 секунд буюу түүнээс бага бол амьсгалын замын өвчлөлтэй байх магадлал өндөр гэсэн үг юм. Энэ үед та эхлээд эмчид хандаж зөвлөгөө авах нь зүйтэй.

4. Амьсгалын дасгал

Заримдаа хүмүүс жирийн үед хамраараа амьсгаа авч, амаараа гаргаж байдаг ч, эрчимтэй дасгал хөдөлгөөний үед өөрийн  эрхгүй амааараа амьсгалж эхэлдэг. Энэ нь мөн л бие нүүрсхүчлийн хийг ихээр алдаж, хүчилтөрөгч шаардлагатай буйн илрэл юм. Хэрвээ та дээрх дасгалыг өдөр бүр, уйгагүй хийж чадвал эрчимтэй дасгал хөдөлгөөний үед ч хамраараа амьсгалж чаддаг болох юм.

Дараагийн нэг дасгал нь зүрх, судасны өвчинд сайн нөлөөтэй.

Хамраараа богино амьсгал авч, хамраа чимхэж, 5 секундын турш амьсгалаа түгжинэ. Дараа нь хамраараа уртаар амьсгаа авч, амаараа гаргаарай. Богино амьсгаа авах энэхүү дасгалын үед эрүүл хүн 10 секунд орчим барьж чадах ёстой. 10 секунд амраад дахиж хийх маягаар өдөрт 5-10 удаа давтаж хийнэ.

Зөгийн бал нь хүн төрөлхтний хооллох хэвшилд гайхамшгийг мэдрүүлэгч шидтэн гэж хэлж болох боломжтой гайхалтай хүнс юм. Зөгийн бал усны хэмжээг тохируулан хэрэглэхэд биед ямар ач холбогдолтойг уншина уу.

Нэг цайны халбага зөгийн балыг нэг аяга хүйтэн усаар шингэлдэг. Зөгийн балны 30 хувийн уусмал нь цусны сийвэнгийн найрлагатай ижил байна.

Хуйтэн усан дахь зөгийн бал нь кластерийн холбогч (нарийвчилсан бүтэц) үүсгэдэг бөгөөд энэ нь эдгээх шинж чанарыг нэмэгдүүлдэг. Зөгийн бал нь хүний биед түргэн, бүрэн дүүрэн шингэдэг учир хоол боловсруулах замын бүх үйл ажиллагааг сайжруулна.

Дархлаажуулалтыг нэмэгдүүлдэг. Архаг бронхит, гуурсан хоолой, уушгины үрэвслийг эмчлэгч болдог. Гэдэс дүүргэлтийг задлаж, өтгөн хаталтыг арилгадаг.

Өдөрт эмчилгээний болон урьдчилан сэргийлэх зорилгоор зөгийн балыг ходоод хоосон байхад уух ёстой. Нэг аяга уусан зөгийн балны ус маш чухал юм. Ходоодны ханаар шимэгдэж, гэдэс болон цусыг цэвэрлэж өгдөг.

Эрүүл арьс, эрүүл бие хоол боловсруулах эрхтэн системээс шууд хамааралтай байдаг учраас өлөн элгэн дээрээ зөгийн балтай ус уухыг хүнсний мэргэжилтнүүд зөвлөдөг. Тэгвэл өглөө сэрээд шууд уусан зөгийн балтай ус хүний биед эдгээр эерэг нөлөөг үзүүлдэг байна.

1. Дархлааг сайжруулна

Цэвэр, байгалийн, ямар ч химийн найрлагагүй зөгийн бал сонгож хэрэглэх нь хүний дархлалын системийн “хамгаалах” чадварыг нэмэгдүүлдэг. Хүний бие хангалттай хэмжээтэй, зохих шингэнээ авч чадаагүй цагт дархлаа хэзээд унахад бэлэн байдаг. Тэгвэл зөгийн бал энэ асуудлыг шийдэх шилдэг арга.

2. Ханиалга, хоолой загатналыг багасгана

Улирлын шинж чанартай харшил, томуу зэрэг үрэвсэлт өвчний үед илэрдэг ханиад, цээж хөндүүрлэлтийг намдааж тайван унтахад зөгийн бал тусалдаг.

3. Вирусын эсрэг, цэвэрлэх үйлчилгээтэй зөгийн бал

Шинэ Зеландийн Уайкато их сургуулийн “Зөгийн бал судлал”-ын судлаачдын батласнаар, ус төрөгчийн хэт исэл үүсгэдэг ферментийг зөгийн бал өөрөөсөө ялгаруулдаг учраас төрөл бүрийн нян, вирусны эсрэг хамгийн шилдэг бүтээгдэхүүн болдог.

Мөн жижиг хэмжээний шархадсан, түлэгдсэн биеийн хэсэгт зөгийн бал түрхвэл эдгэлтийг түргэсгэдэг. Ерөнхийдөө, зөгийн бал хүний арьсанд тун ээлтэй бүтээгдэхүүн. Зөгийн бал яр шарх, арьсны өвчнийг анагаадаг.

4. Хоол боловсруулах эрхтэнд нэн тустай

Биеэс хорт бодисыг гадагшлуулхаас гадна, хоол боловсруулах эрхтний үйл ажиллагаа, бодисын солилцоонд зөгийн бал эерэгээр нөлөөлдөг. Мөн ходоодны шархлаа гэх мэт ходоод гэдэсний өвчнөөс хамгаалдаг ажээ.

5. Жингээ барихад тусална

Халуун бүлээн усанд зөгийн бал, хэдэн дусал нимбэгний шүүс нэмж уух бол жингээ баригчдын хувьд шалгарсан арга. Мөн та жингээ барьж буй үедээ чихэрлэг зүйл хэрэглэхийг хүсвэл зөгийн бал сонгоорой. Зөвхөн ууж хэрэглэхээс гадна хоол хүнсэндээ ч хэрэглэж болно.

6. Биеийн эрч хүчийг нэмэгдүүлдэг учир спортоор хичээллэгдэг хүмүүст нэн тустай.

Эрт үед Олимпод оролцох тамирчид, зөгийн балыг дангаар нь идэж, ууж хүч тамираа сэлбэдэг байв. Орчин үеийн судалгаагаар харин зөгийн бал хүч тамирыг түргэн хугацаанд сэлбэж, тамир тэнхээг нэмдэг гэдгийг олонтаа нотолдог.